Sözel Mantık

Sözel Mantık soruları son yıllarda birçok sınavda karşımıza çıkmaktadır. KPSS'de LGS'de, DGS'de ALES'te sözel mantık soruları soruluyor. Bu konuyu hazırlarken birçok soruyu inceledim ve arada yaş farkı olsa da sözel mantık soruları arasında ciddi farklar olmadığını gördüm. Aşağıdaki slayttaki sorular dört şıklıdır ancak zorluk derecesi olarak arada pek bir fark olmadığı için LGS dışında KPSS, DGS ve ALES için de kullanılabilir.

Sözel Mantık konulu slaytımızı Sözel mantık konu anlatımı ve sözel mantık örnek sorularının sonundaki renkli bağlantıdan indirebilirsiniz. Sözel Mantık slaytı uzun süren bir çalışmanın sonucudur. Slaytı indip açtığınızda göreceksiniz ki orijinal konu anlatımının sonundaki örnek sorular için tek tek animasyon hazırladım. Bu epey uğraştırıcı oldu. Sözel mantık konusuna bireysel çalışma için ve sınıfta uygulamak için hazır durumdadır.

Sözel mantık slaytının bir bölümüne aşağıdaki konu anlatımında da yer verdim. Sözel Mantık konu anlatımı ve örnek çözümler slaytında aşağıdaki konuları bulabilirsiniz:

Sözel mantık soruları nasıl çözülür?
Sözel mantık sorularına nereden başlanmalı?
Sözel mantık sorularında hangi metotlar uygulanmalı?
Sözel mantık tablosu nasıl çizilmeli?
Sözel mantık soruları hangi bölümlerden oluşur?
Örnek sözel mantık soruları nasıl çözülür?
Örnek sözel mantık soruları çözümleri...

Sözel mantık soruları nasıl çözülür?

Sözel Mantık sorularında tek bir çözüm yolu yoktur. Herkes kendi mantığına göre farklı çözüm yolları bulabilir. Ancak bazı yöntemler soru çözümünde işinizi kolaylaştıracak ve size zaman kazandıracaktır.

Sözel Mantık sorularını çözerken mutlaka kağıt kalem kullanın…

Soruyu sadece okuyarak zihinden çözmeye çalışmak sizi hataya götürebilir. Bunun yerine mutlaka kağıt kalem kullanın. Mutlaka yazarak çözmelisiniz.

Kimi öğrenciler şıklardan eleyerek çözmeye çalışıyor. Bu da bazı sorularda sizi doğruya ulaştırabilir ama şıklardan eleme yapma yöntemi her soruda doğru yöntem değildir.

Sözel Mantık sorularında mutlaka tablo çizin

Kağıt kalem kullanıp ne yapacağım, diyorsanız cevabı tablo yapmak. Doğru tablo karmaşık gibi görünen soruların çözümünü çok kolaylaştıracak ve çabuklaştıracaktır.

Verilen bilgilere göre tablolar yapmalısınız. Verilen bilgilerden az olana göre tablo yapmalısınız. Sekiz öğrencinin üç dersten ödev aldığı bir soru düşünün. Sekiz öğrenciye göre sekiz sütunlu bir tablo elbette yapmayın. Üç derse göre bir tablo yapıp öğrencileri maddelerde verilen bilgilere göre yerleştirmelisiniz.

Tabloda sıralama yapabileceğiniz bilgileri önce yazın.

Soruda verilen bilgilerde gün, ay, sıra, kat gibi bilgiler varsa bunları tabloya önce yerleştirin.

Mesela soruda günler, kişiler ve yaptıkları sporlar olsun. Böyle bir soruda üç sütunlu bir tablo yapıp günleri sırasıyla yazdıktan sonra diğer bilgileri yerleştirmelisiniz.

Sözel Mantık sorularını okurken nelere dikkat etmeli?

Sözel mantık soruları dört bölümden oluşur: Birinci bölüm hikâye bölümü, ikinci bölüm maddelerle bilgi verilen bölüm, üçüncü bölüm soru cümlesi, dördüncü bölüm şıklar.

Hikâye bölümü size çizeceğiniz tablo konusunda gerekli bilginin çoğunu verir ama bazen ikinci bölümde verilen bilgi de tablonuz hakkında fikir verebilir. Sorunun en önemli bölümü ikinci bölümdür.

İkinci bölümdeki maddeleri okuyup gerekli bilgiyi çizdiğiniz tabloya yerleştirince bir işaretle maddenin gereğini yaptığınızı belirtin. Küçük bir tik işareti veya maddenin üstünü çizmek olabilir. Maddede verilen bilginin gereğini tam yapamamışsanız tekrar geri dönmeniz gerektiğini belirten bir işaret –mesela ünlem!- bırakın.

Bazı sorularda tabloyu belirledikten sonra ikinci bölümü okumaya sondan başlamak soruyu çok kolaylaştırabilir.

İkinci bölümdeki hiçbir bilgi boşuna verilmez. Okuduğunuz bilgiyi ilk anda tablonuzdaki herhangi bir yere yerleştiremeseniz bile o mutlaka çözümde bir yer tutar. O cümleyi gözden kaçırmamalısınız.

İkinci bölümdeki bazı maddeler iki uçludur. Böyle maddeleri değerlendirirken bu hususu gözden kaçırmamalıdır. Mesela «Ahmet’in beş kardeşinden biri kızdır.» demek aynı zamanda Ahmet’in üç erkek kardeşi olduğunu da bize söyler.

ÖRNEK SÖZEL MANTIK SORULARI

Soru-1

Ankara, Bursa, Çanakkale, Diyarbakır’da şubat, mart, nisan, mayıs aylarında futbol, voleybol, basketbol, hentbol turnuvaları yapılacaktır. Her ay farklı bir ilde farklı bir alandan yapılacak turnuvalarla ilgili bilinenler şunlardır:

Mart ayında basketbol turnuvası vardır.
Mayısta Ankara’da turnuva yapılacaktır.
Çanakkale’de hentbol turnuvası yapılacaktır.
Futbol turnuvasından hemen sonraki ay Diyarbakır’da turnuva yapılacaktır.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Bursa’da voleybol turnuvası olacaktır.

B) Futbol turnuvası şubat ayında olacaktır.

C) Nisanda Çanakkale’de turnuva olacaktır.

D) Basketbol turnuvası Diyarbakır’da olacaktır.

Soru-2

Bir okulda seçmeli ders olarak müzik ve resim verilmektedir. Okan, Nil, Suna, Alya ve Efe isimli öğrencilerin seçmeli ders tercihleri ile ilgili bilinenler şunlardır:

Alya ve Efe aynı dersi seçmiştir.

Her bir öğrenci bu derslerden sadece birini seçmiştir.
Öğrencilerden 3'ü resim dersini seçmiştir.
Nil ve Suna farklı dersleri tercih etmiştir.

Buna göre aşağıdaki öğrencilerden hangisi kesinlikle müzik dersini seçmiştir?

A) Nil

B) Suna

C) Okan

D) Alya

Soru-3

Yusuf, Murat, Bayram ve Tolga adlı balıkçılar salı, çarşamba, cuma ve pazar günleri balığa çıkmıştır. Bu balıkçıların, balığa çıktığı günler ve bu günlerdeki hava durumu ile ilgili bilinen şunlardır:

✓ Murat'ın balığa çıktığı gün hava yağmurludur.

✓ Bayram, Tolga'dan bir gün sonra balığa çıkmıştır.

✓ Cuma günü balığa çıkan Yusuf'tur.

✓ Salı günü hava rüzgârlıdır.

Bu bilgilerden aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?

A) Tolga'nın balığa çıktığı gün hava rüzgârlıdır.
B) Bayram, çarşamba günü balığa çıkmıştır.
C) Yusuf'un balığa çıktığı gün hava kapalıdır.
D) Haftanın son günü balığa çıkan Murat'tır.

Soru-4

Ali, Banu, Ceyda, Deniz, Elçin, Fatma, Gamze, Hale ve İrem adlı öğrenciler üçer kişilik gruplara ayrılarak Kütahya, Mersin ve Niğde illerini tanıtan birer sunum hazırlamışlardır. İller tanıtılırken her grup üyesi söz almıştır. Gruplardaki kişiler ve sunum sıralamasıyla ilgili kimi bilgiler şu şekildedir:

Sunumlarda sırasıyla Kütahya, Mersin ve Niğde illeri tanıtılmıştır.
Her il tanıtılırken grup üyeleri, adlarının alfabetik sırasına göre söz almıştır.
Elçin, kendi grubu içinde söz alan ilk öğrencidir.
Fatma, tüm öğrenciler arasında söz alan son öğrencidir.
Ali ve Gamze, Kütahya ilini tanıtan gruptadır.

Buna göre

I. Banu,

II. Ceyda,

III. Hale

adlı öğrencilerden hangileri Mersin’i tanıtmış olabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) II ve III

Soru-5

Bir okulun kütüphanesinde dünya klasikleri, bilim kurgu, çocuk edebiyatı ve 100 temel eser türlerinde kitaplar bulunmaktadır. Murat, Ahmet, Ezgi, Nermin ve Barış adlı öğrencilerin okudukları kitapların türleriyle ilgili bilinenler şunlardır:

Sadece bilim kurgu ve çocuk edebiyatı türlerinden ikişer öğrenci kitap okumuştur.
Birden fazla türden kitap okuyan tek kişi Murat’tır ve bilim kurgu türünde kitap okumamıştır.
100 temel eserden sadece Ezgi okumuştur. Ahmet ile Nermin aynı türden eserler okumuştur.
Barış’ın okuduğu türden birden fazla kişi okumuştur.

Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi kesinlikle doğrudur?

A) Barış ile Ahmet aynı türden eserler okumuştur.

B) Murat hem dünya klasiklerinden hem de çocuk edebiyatı türlerinden eserler okumuştur.

C) Nermin hem bilim kurgu hem de 100 temel eser türlerinden okumuştur.

D) Çocuk edebiyatı türünden Nermin de okumuştur.

Soru-6

Ayşen, Esra, Cenk, Aykut, Ece ve Ferhat bir sürücü kursundaki K, L ve M sınıflarına kaydolmuşlardır. 6 arkadaş sürücü kursunun ilk öğrencileri olduğundan ve kursun başlamasına çok az süre kaldığından K, L ve M sınıflarının mevcutları 6 arkadaşın kayıt sayıları kadar olacaktır. Bu kişilerin sınıflarıyla ilgili şunlar bilinmektedir:

Ece ve Cenk aynı sınıftadır.
Esra'nın sınıfına kendisi dışında bir kişi daha kaydolmuştur.
M sınıfına kaydolan bir kişi vardır ve bu kişi Ayşen değildir.
Aykut üç kişilik bir sınıftadır.

Bu bilgilere göre,

I. Ayşen ile Esra aynı sınıftadır.

II. Aykut ile Ece aynı sınıftadır.

III. Cenk ile Ferhat aynı sınıftadır. yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yalnız I.

B) I ve II.

C) II ve III.

D) I, II ve III.

Soru-7

Ege ile Ece, Ali ile Fatma kardeştir. Başka kardeşleri yoktur. Bu kardeşler evlenip aile kurarlar.

Ailenin çocukları ile ilgili bilinenler şunlardır:

İki çiftin Osman, Fahriye, Gamze, Senem, Haydar, Abdullah adlarında üçer çocuğu olur.
Osman'ın tek kız kardeşi Fahriye'dir.
Fatma iki kız çocuğu dünyaya getirmiştir.

Bu bilgilere göre,

I. Ali-Ece çiftinin çocuklarının cinsiyetleri

II. Haydar'ın Ege'nin çocuğu olup olmadığı

III. Abdullah'ın kardeşlerinin kim olduğu

ifadelerinden hangileri kesin olarak bilinemez?

A) Yalnız II.

B) Yalnız III.

C) Il ve III.

D) I, II ve III.

CEVAPLAR: 1-A 2-C 3-B 4-C 5-B 6-B 7-C

NOT: Örnek soruların ayrıntılı çözümleri slaytımızda yapılmıştır.