1. Hamdullah Hamdi’nin Hayatı
- 1449’da (H.853) Bolu’nun Göynük ilçesinde doğmuştur. Asıl adı Muhammed Hamdullah’tır, “Hamdi Çelebi” olarak da bilinir.
- Ünlü mutasavvıf Akşemseddin’in en küçük oğludur; eğitimini babasının gözetiminde almış, medresede müderrislik yaptıktan sonra tasavvuf yoluna yönelmiştir.
- 1503’te (H.909) Göynük’te vefat etmiş, babasının yanına defnedilmiştir.
2. Hamdullah Hamdi’nin Edebî Kişiliği
- XV. yüzyılın ikinci yarısında yetişmiş önemli bir divan şairidir.
- Anadolu sahasında ilk hamse sahibi şairdir; beş mesnevisiyle bu ünvanı kazanmıştır.
- En çok beğenilen eseri Yûsuf u Züleyhâ olup, gerek dil gerek anlatım yönünden devrinin en başarılı mesnevisi kabul edilmiştir.
- Yûsuf u Züleyhâ’yı yazarken Molla Câmî’nin eserinden etkilenmiş, fakat eseri millî ve mahallî unsurlarla yeniden kurgulamıştır.
- Bu eser, yazıldığı dönemin yalın ve akıcı Türkçesini yansıtması açısından da ayrı bir değer taşır.
- Mesnevilerinde Câmî tesiri sezilse de kendine özgü bir üslup geliştirmiştir.
- Dini, tasavvufi ve ahlaki temaları derin bir samimiyetle işlemiş, yapmacık ve abartılı söyleyişten uzak kalmıştır.
- Dili açık, tasvirleri güçlüdür; özellikle psikolojik tahlillere önem vermiştir.
- Hayatı boyunca maddi sıkıntılar yaşamış, zaman zaman eserlerini satarak geçimini sağlamıştır.
- Bursa’da müderrislik yapmış, ardından tasavvuf yoluna girerek Göynük’e çekilmiş ve münzevi bir hayat sürmüştür.
- Mesnevilerinin yanı sıra gazelleri de beğenilmiş, Divan edebiyatı şairleri arasında güçlü bir mesnevi şairi olarak anılmıştır.
- Bazı kaynaklar Hamdi’nin eserlerinin XVI. yüzyıldan itibaren eski ilgisini kaybettiğini, fakat yine de Divan şiiri tarihinde önemli bir yer tuttuğunu belirtir.
📢Edebiyathocam.net'te yer alan Divan Edebiyatı konulu ders anlatımı, slayt ve PDF ders notuna ⇒ BURADAN ⇐ ulaşabilirsiniz.
3. Hamdullah Hamdi’nin Eserleri
- Yûsuf u Züleyhâ: En tanınmış mesnevisidir. Hz. Yusuf’un kıssasını geniş bir perspektifle ele alır.
- Leylâ vü Mecnûn: Klasik Leylâ ile Mecnûn hikayesini işler, Anadolu sahasında yazılmış ilk örneklerdendir.
- Tuhfetü’l-Uşşâk: Bir Hristiyan kıza âşık olup sonunda İslam’a dönen bir genç tüccarın hikayesini anlatır, sembolik unsurlarla doludur.
- Kıyâfetnâme: Kişinin dış görünüşünden karakterini yorumlama ilmini işleyen mesnevi; bu türün ilk manzum örneklerinden kabul edilir.
- Ahmediyye (Mevlid-i Nebî): Hz. Muhammed’in doğumunu ve hayatını anlatan mevlid türü eseridir.
- Divan: 182 gazel, kasideler, naatlar içeren şiir kitabıdır.
- Mecâlisü’t-Tefsîr: Ayet mealleriyle birlikte hazırladığı satır arası Kur’an tercümesi olduğu düşünülür.
- Tasavvufa dair risale ve bir fıkıh kitabı yazdığı da kaynaklarda geçer; fakat nüshaları günümüze ulaşmamıştır.
Hamdullah Hamdi Slayt ve PDF Ders Notu İndir
Lütfen 30 saniye bekleyin, indirme linkleri birazdan açılacak...
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Yorumlarınızı bekliyorum.