Zarflar - Slayt - Ders Notu

Zarflar Slaytı

 Zarflarla ilgili özel hazırladığımız slaytımızı Zarflar Ders Notunun sonundan indirebilirsiniz. Zarflar slaytı 15 slayttan oluşmaktadır. Konu anlatımı, örnekleri tamamen edebiyathocam.net'e aittir. Sınıfta kullanıma veya ödev olarak kullanılmaya hazır haldedir. İyi çalışmalar...

Zarflar (Belirteç)

Zarf Nedir? Zarfların Özellikleri Nelerdir? Zarf Çeşitleri Nelerdir? Örnek Sorular…

 

Zarf Nedir?

Zarf; fiilleri, fiilimsileri, sıfatları ve yine zarfları durum, zaman, miktar, yer-yön açısından belirleyen kelime türüdür.

ÖRNEK:

Ahmet koşarak geliyordu.

Çocuk hızla yağan yağmurda ıslandı.

Zarfların Özellikleri

Zarflar kullanıldıkları cümleye göre zarf görevini yüklenirler.

ÖRNEK:

Babam arabayı yavaş kullanır.  (Yavaş kelimesi zarf görevindedir.)

Bu yavaş bir arabadır. (Yavaş kelimesi sıfat görevindedir.)

Bu araba çok yavaştır. (Yavaş kelimesi isim görevindedir.)

Zarfların Özellikleri

Cümlede zarf olan kelimeler cümle öğelerine ayrılırken genellikle zarf tümleci görevindedir.

ÖRNEK:

Sporcular boğazı yüzerek geçtiler.

(Yüzerek kelimesi zarftır. Cümle öğelerine ayrılınca zarf tümleci olduğu görülecektir.)

Zarf Çeşitleri

Zarflar beşe ayrılır:

1. Durum Zarfları

Fiili durum yönünden etkileyen zarflardır. Fiile sorulan nasıl sorusuna cevap verir.

ÖRNEK:

Adama yolu yanlış gösterdim. (Nasıl gösterdim?)

Derste anlatılanları zorla anlayabiliyordu. (Nasıl anlayabiliyordu?)

Kedim köşesinde mışıl mışıl uyuyordu. (Nasıl uyuyordu?)

Düşmanların seni öfkeyle ararken, ben seni korkusuzca sakladım. (Dikkat edilirse ÖFKEYLE zarfı başka bir zarfı etkilemiş.)

Elindeki gözlüğü sertçe yere fırlattı. (Nasıl fırlattı?)

2. Zaman Zarfları

Fiili zaman yönünden etkileyen zarflardır.

Fiile sorulan ne zaman sorusuna cevap verir.

ÖRNEK:

Buraya çarşamba günü gelecekmiş. (Ne zaman gelecekmiş?)

Okullar gelecek ay kapanacak. (Ne zaman kapanacak?)

Yarın bütün arkadaşlarla pikniğe gideceğiz. (Ne zaman gideceğiz?)

Geldiğini duyar duymaz soluğu Ankara’da almış. (Ne zaman almış?)

Akşam benim için sensizliğin vaktidir. (Akşam kelimesi cümleye zaman anlamı katmıyor. Cümlede fiil de yoktur. Dolayısıyla akşam keimesi zarf değildir.)

Çocuklar akşamı sabırsızlıkla bekliyordu. ( Bu cümlede de akşam zaman zarfı değildir! Ne zaman bekliyordu? Sorusuna cevap vermemektedir)

Babası çocuklara aldığı oyuncakları akşam getirdi. (Ne zaman getirdi? Akşam! Bu cümlede akşam zaman zarfıdır.)

3. Yer-Yön Zarfları

Fiili yer-yön açısından etkileyen zarflardır.

Fiile sorulan nereye sorusuna cevap verir.

Yer-yön zarfları ek almazlar.

Başlıca yer-yön zarfları aşağı, yukarı, içeri, dışarı, ileri, geri, öte, beri, doğru kelimeleridir.

ÖRNEK:

Üşüyeceksin, içeri girelim. (Nereye girelim?)

Ailesine sormadan geceleri dışarı adımını atmazdı. (Nereye atmazdı?)

Denizde yüzme bilmeden ileri açılmasının bedelini ağır ödedi. (Nereye açılmasının? Açılması fiilimsidir. İleri yer-yön zarfıdır.)

Geriye dönmek aklımdan geçmedi değil. (Yukarıda yer-yön zarflarının ek almadığını söylemiştik. Geriye kelimesi –e ekini aldığı için yer-yön zarfı değildir. Geriye kelimesi artık bir isimdir.)

Adamı aşağı sokakta vurmuşlar. (Aşağı kelimesi yer-yön zarfı değildir. Burada bir fiilin veya fiilimsinin değil bir İSMİN yönünü belirliyor. Bir ismin önüne geliyor. O yüzden aşağı kelimesi bu cümlede bir sıfattır.)

Çocuk babasının yeni telefonunu aşağı attı. (Nereye attı? Aşağı! O zaman aşağı kelimesi burada yer-yön zarfıdır.)

4. Miktar Zarfları

Fiili, fiilimsiyi, sıfatı veya yine bir zarfı miktar yönünden etkileyen zarflardır.

Fiile, fiilimsiye, sıfata veya zarfa sorulan ne kadar sorusuna cevap verir.

Yer-yön zarfları ek almazlar.

Başlıca miktar zarfları “az, çok, daha, çokça, kadar, bu kadar, biraz, oldukça, pek, pek çok, en, en çok, fazla, epey, epeyce, bayağı” kelimeleridir.

ÖRNEK:

Misafirler dün bizde çok kalmadılar. (Ne kadar kalmadılar?)

Sınavda pek zorlanmadığını söyledi. (Ne kadar zorlanmadığını? Zorlanmadığı kelimesi bir fiilimsidir. Dolayısıyla pek kelimesi miktar zarfıdır.)

Köpeği kaybolan çocuk bayağı ağladı. (Ne kadar ağladı?)

Sınıfın en başarılı öğrencisi bile zayıf aldı. (Ne kadar başarılı? Soruyu sıfata sorduk. Cevabımız ‘en’ bir miktar zarfıdır.)

Sınavı ancak çok çalışarak kazanabiliriz. (Ne kadar çalışarak? Sorumuzu bir zarfa sorduk. Çalışarak zarftır, onun miktarını belirleyen çok kelimesi de miktar zarfıdır.)

5. Soru Zarfları

Fiilleri soru yoluyla belirleyen zarflardır.

Diğer zarf çeşitlerini bulmak için kullandığımız sorular soru zarfı olmaktadır.

Nasıl, ne zaman, nereye, ne kadar soruları, ayrıca niçin, neden, ne diğer soru zarflarıdır.

Bu kelimeler soruyu fiile, fiilimsiye sormalıdır. Aksi takdirde soru sıfatları, soru zamirleriyle karıştırılabilir!

ÖRNEK:

Bu cinayeti nasıl işleyebildin? (Nasıl soruyu fiile sormuş. O halde zaman zarfıdır.)

Mağazadan nasıl bir çanta aldılar? (Nasıl sorusu isme sorulmuş. Fiile sorulmadığı için nasıl kelimesi bu cümlede bir sıfattır.)

Ne zaman seni düşünsem mutlu oluyorum. (Ne zaman sorusu düşünsem fiiline sorulmuş. O halde bir soru zarfıdır. Ancak dikkat edilirse burada cümlede bir soru anlamı yoktur. Testlerde bazen bu durum sorulabilir. ‘Soru anlamı bir zarfla sağlanmıştır? ’ şeklindeki bir soruyla karşılaşırsak bu cümleyi işaretleyemeyiz.)

Benimle niçin konuşmuyorsun? (Niçin sorusu fiile sorulmuş. Niçin soru zarfıdır.)

Ne ağlarsın benim zülfü siyahım? (Ne kelimesi soru zarfıdır. Ne sorusu niçin anlamı taşırsa soru zarfı olur. Aksi takdirde soru zarfı olmaz. )

Adamın elinde ne vardı? (Burada ne kelimesi niçin anlamında değildir. O halde bir soru zarfı değildir.)

ZARFLAR Testler

Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili sözcük farklı bir zarftır?

A) Her şey dün olmuş orada.

B) Geç fark ettim taşın sert olduğunu.

C) Almadan vermek Allah'a mahsustur.

D) Konuyu burada kapatalım sonra konuşuruz.

E) Bütün bunları geceden hazırlar Seyit Kemal.

Testler

Aşağıdaki deyimlerden hangisi zarf görevinde kullanılmamıştır?

A) Olayı tereyağından kıl çeker gibi halletti.

B) Ahmet, oldukça açık kalpli biridir.

C) Öğretmeni onu azarlayınca barut fıçısı gibi olmuştu.

D) Son zamanlarında bütün işlerini baştan savma yapıyordu.

E) Köylüler bize oldukça cana yakın davrandılar.

Testler

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ikiden fazla sözcük zarf görevindedir?

A) Affetmek ve unutmak, iyi insanların intikamıdır.

B) Aklın üç ilkesi, iyi düşünmek, iyi söylemek, iyi yapmaktır.

C) Aşk, dünyanın en tatlı mutluluğu ile en derin acısından yaratılmıştır.

D) Bir adamın şöhreti gölgesine benzer, yükseldikçe büyür, düştükçe küçülür.

E) Güzel düşün, iyi hisset, aldanma; ne varsa doğrudadır; doğruluk şaşar sanma.

 

 Zarf Slaytı İndir

İNDİR: Zarflar Slayt